بلوکه شدن پول‌های ایران در قطر
·
1403/02/29 15:42
· خواندن 3 دقیقه
شیرین هانتر، عضو شورای روابط خارجی آمریکا، با اشاره به بلوکه شدن پول‌های ایران در قطر اظهار داشت که تردید دارد جو بایدن به دنبال توافق هسته‌ای با ایران باشد.
سفر رافائل گروسی به ایران و تغییر مواضع
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اخیراً به ایران سفر کرده و با مقامات جمهوری اسلامی دیدار کرد. وی در گفت‌وگویی با فایننشال تایمز اعلام کرد که ایران آماده گفت‌وگو درباره «مسائل ملموس» است. گروسی تأکید کرد که تعامل بهتر از تنش و خطرات بیشتر، از جمله جنگ، خواهد بود.
گروسی اظهار داشت که ایران از زمان حمله ۷ اکتبر، سرعت یا وسعت فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش نداده است و هیچ شواهدی مبنی بر حرکت ایران به سمت برنامه کازینو برنامه تسلیحاتی وجود ندارد. با این حال، وی هشدار داد که برنامه هسته‌ای ایران در حال رشد است و قوی‌تر می‌شود.
تصویب قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین در مجلس نمایندگان آمریکا
در تحولی دیگر، مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای با عنوان «قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین ۲۰۲۳» را با ۳۸۳ رأی موافق به تصویب رساند. این لایحه با هدف جلوگیری از فروش نفت ایران به چین و اصلاح «بخش ۱۲۴۵ (d) قانون اختیارات دفاع ملی (NDAA) برای سال مالی ۲۰۱۲» تدوین شده است. اجرای این قانون به تصویب سنا نیاز دارد و فرآیندی طولانی را در پیش دارد.
تأثیر تحریم‌های جدید بر توافق مه ۲۰۲۳
توافق ماه مه ۲۰۲۳ میان ایران و آمریکا بیشتر درباره آزادی برخی از شهروندان آمریکایی از جمله سیامک نمازی بود. در مقابل، آمریکا متعهد شد که به ایران اجازه دسترسی به منابع مالی بلوکه شده‌اش را بدهد. با این حال، مخالفان هرگونه کاهش تنش میان ایران و آمریکا، این توافق را به چالش کشیدند. ایالات متحده اعلام کرد که این بودجه فقط برای خریدهای بشردوستانه قابل استفاده است و بعداً استفاده از آن را به‌طور کلی متوقف کرد. این نشان از جدی نبودن آمریکا در انعقاد این توافق دارد.
احتمال اجرای تحریم‌های جدید توسط دولت بایدن
پس از بحران غزه و تنش‌های متعاقب آن میان آمریکا و اسرائیل، ایالات متحده سعی کرده است با حمایت همه جانبه از اسرائیل در مقابله با ایران، این کشور را متقاعد کند. تصویب لایحه اخیر نمونه‌ای از این سیاست است. سوال مهم این است که آیا چین تحریم‌های آمریکا را نادیده می‌گیرد؟ این تصمیم به محاسبات چین درباره تأثیر بالقوه نادیده گرفتن تحریم‌های ایالات متحده بر روابط کلی با واشنگتن بستگی دارد.
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا
هدف اصلی ایالات متحده از این تماس‌ها جلوگیری از درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل بوده است که تقریباً به طور قطع به دخالت آمریکا در سمت اسرائیل منجر می‌شود. موضوع هسته‌ای در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است.
آیا بایدن به دنبال توافق جدید با ایران است؟
بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که جو بایدن تمایل به توافق با ایران در زمینه هسته‌ای ندارد. با توجه به جنگ در غزه و افزایش احساسات ضد اسرائیلی در ایالات متحده، بایدن سعی دارد به اسرائیل اطمینان دهد و ایران را به عنوان یک دشمن دائمی نگه دارد. تا زمانی که مشکلات دیگر در روابط ایران و آمریکا حل نشود، موضوع هسته‌ای نیز حل نخواهد شد.
آمادگی ایران برای گفت‌وگوهای هسته‌ای
رافائل گروسی اعلام کرده است که ایران برای انجام گفت‌وگوهای جدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمادگی دارد. اگر آمریکا تصمیم به توافق جدید با ایران بگیرد، فعالیت‌های مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند به این روند کمک کند. در غیر این صورت، مشارکت آن‌ها در یک معامله آتی محدود باقی می‌ماند.
نتیجه‌گیری
بلوکه شدن پول‌های ایران در قطر و تصویب لایحه تحریم‌های انرژی ایران و چین در مجلس نمایندگان آمریکا نشان می‌دهد که روابط ایران و آمریکا همچنان در حال تنش است. مذاکرات غیرمستقیم و سفر رافائل گروسی به ایران شاید بتواند به بهبود اوضاع کمک کند، اما تا زمانی که مشکلات اساسی بین دو کشور حل نشود، هر گونه توافقی با چالش‌های جدی مواجه خواهد بود.